Column Corné van Zeijl | BNR

Veel beleggers denken dat de VS al in een dikke recessie zitten. Ja, de economische groei viel terug, van 2,4% in het vierde kwartaal naar -0,3% in het eerste kwartaal. Dat lijkt dramatisch, maar valt eigenlijk wel mee. De belangrijkste verklaring voor de slechte cijfers ligt in het tekort op de handelsbalans. Veel partijen hadden nog flink wat in het buitenland besteld voordat de importtarieven ingingen. En dat drukte de economische groei met maar liefst 4,8%. Terwijl de gestegen voorraden voor een plus van 2,3% zorgden. En als je als consument toch aan een nieuwe auto of een nieuwe iPhone zit te denken, koop je die liever voordat de prijzen door de tarieven omhooggaan. Er is speciale aandacht voor de goudimporten. Ook deze drukten de economische groei. Vermogende Amerikaanse beleggers hebben hun goud dat in de kluizen in Londen lag, overgebracht. Daarvoor moest het wel eerst naar Zwitserland worden gevlogen, zodat het in Amerikaanse standaardgewichten kon worden omgesmolten. Vervolgens werd al dat goud weer naar de VS gevlogen. Die rijke Amerikanen waren bang dat ze importheffingen moesten gaan betalen als ze hun goud naar de VS wilden overbrengen. De grote grap is dat het allemaal voor niets is geweest. Want die importheffingen op goud kwamen er niet. Overigens maakt het natuurlijk voor de echte economie niets uit of iemand nu zijn goud in een kluis in Londen heeft liggen of in New York. Onder de motorkap ziet het er dus op zich aardig uit. Maar een economisch automonteur moet toch iets verder kijken. Want dat hamstereffect is slechts tijdelijk. Als je die iPhone of nieuwe auto hebt gekocht, doe je dat in het kwartaal daarop niet meer. De handel tussen de VS en China is zo goed als drooggevallen. Een tarief van boven de 100% komt effectief overeen met een handelsboycot. Aan het aantal boekingen is te zien dat de havens op Long Beach in Los Angeles in de komende weken een flinke daling van de bezetting zullen laten zien. Een containerschip doet er gemiddeld dertig dagen over om van China naar Los Angeles te varen. Dus in de loop van mei moeten de eerste effecten te zien zijn. Of er een recessie komt of niet, is moeilijk te bepalen. Economie is en blijft een sociale wetenschap. Wat gaat de Amerikaanse consument doen met al die onzekerheid? Zijn die doemverhalen in de media overtrokken? Gaat Joe Sixpack na de eerste schrikreactie gewoon weer maximaal consumeren? Ik ben bang van niet. De aangebrachte economische schade is zo groot, dat een recessie onvermijdelijk lijkt. Bij de gokkantoren kun je inzetten op een Amerikaanse recessie in 2025. De kans ligt daar nu op 70%. Ik zou daar niet tegen in willen gaan. U wel? Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ik was enigszins verbaasd over de forse reactie op de Amerikaanse beurzen op het nieuws dat Donald Trump Jerome Powell wilde ontslaan. Aandelen daalden met 2,5% en daar kwam voor ons eurobeleggers nog eens een 1% dollardaling bovenop. Het verbaast me, omdat Trumps mening niet nieuw is. Hooguit dat zijn tweet, of hoe je een bericht op zijn eigen sociale mediakanaal ook noemt, grof en heftig was. Maar dat zijn we zo langzamerhand wel gewend. Sommige economische commentatoren gaven aan dat de Amerikaanse president de Fed-voorzitter niet zal ontslaan, omdat dat wel heel dom zou zijn. Dat klopt, maar dat is geen argument meer, zo hebben we in de afgelopen drie maanden geleerd. De belegger van vandaag moet simpelweg rekening houden met een hoge mate van wispelturigheid. En inderdaad: slechts één dag na de koersdaling zei Trump dat hij niet de intentie had om Powell te ontslaan. Gelukkig kan Mr. Market Mr. Trump nog een beetje in toom houden. Waarom is een onafhankelijke Fed eigenlijk belangrijk? Die kan onplezierige beslissingen nemen, zoals de rente verhogen. Wil je te hoge inflatie bestrijden, dan is een renteverhoging een goed stuk gereedschap. Dat is geen prettig besluit, zeker niet als je, zoals de Amerikaanse overheid, veel schulden hebt. Diverse opkomende markten gingen al eens de kant van een veel te soepel monetair beleid op. Die weten dat vertrouwen van de financiële markten terugwinnen een moeilijke en pijnlijke weg is. Turkije en veel Zuid-Amerikaanse landen zouden een afschrikwekkend voorbeeld moeten zijn. Misschien hebben Trump en de Turkse president Erdogan samen hetzelfde vak gevolgd: ‘economie voor populisten’. De grootste verbazing zit misschien nog wel in het feit dat men zich er nu zo druk om maakt. Powells termijn eindigt al in mei 2026. Wie neemt dan zijn voorzittershamer over? Als je kijkt wie Trump in zijn regering heeft benoemd, geeft dat weinig vertrouwen. Er is een reële kans dat het een soort trekpop wordt die naar his master’s voice luistert. Beleggers hebben zo te zien wat moeite om risico’s die over een jaar plaatsvinden, in te schatten. Waarschijnlijk wordt de beoogde opvolger al in het najaar aangewezen. Omdat het fundament van de Amerikaanse staatschuld en de dollar gebaseerd is op vertrouwen, is een betrouwbaar boegbeeld bij de centrale bank erg belangrijk. Powell vervult die rol met verve. Grote kans dus dat dat vertrouwen over een jaar bij zijn afscheid flink op de proef wordt gesteld. Ik zou dus wat langer vooruitkijken dan die ene dag waarop beslissingen van de Amerikaanse president genomen kunnen worden of juist weer ingetrokken. Ik hoop dat Mr. Market een permanente zetel in de Oval Office krijgt. Nu Elon Musk het Witte Huis gaat verlaten, is er nog wel een plekje vrij. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse president Donald Trump verandert sneller van mening dan ik columns kan schrijven. U leest nu de zoveelste versie van deze bijdrage. Er kwam telkens een nieuwe kanonnade maatregelen. Volgens de theorieboekjes was deze week een uitgelezen kans om in te stappen. Aandelen waren lekker gedaald en diverse indicatoren gaven aan dat een kortetermijnopleving van de koersen nabij was. Zo was bijvoorbeeld het beleggerssentiment erg slecht. De verwachtingen waren zeer somber, en dan is de kans op een meevaller het grootst. De beweeglijkheid (gemeten door de VIX-index) was extreem hoog, wat normaal gesproken ook een goede indicatie is om te kopen. Vergelijkbare periodes waren 1987, 2002, 2008, 2020 en 2023. In de eerdere gevallen greep de Federal Reserve in door de rente te verlagen. Het was de vraag of dat dit keer weer zou gebeuren. Immers, door de importheffingen gaat de inflatie omhoog. En het is de taak van de Fed om te hoge inflatie te bestrijden door de rente te verhogen en niet door te verlagen. Waarom ging Trump dan toch door de knieën? Mr. Market gaf duidelijk aan de importheffingen een slecht idee te vinden. Zakenbanken vielen over elkaar heen om hun economische verwachtingen neerwaarts bij te stellen. Normaal gesproken daalt in onzekere tijden de obligatierente en stijgt de dollar. Nu niet. Dat geeft aan dat beleggers twijfelden aan de stabiliteit van de VS. Vooral de Amerikaanse obligatiemarkt wordt gezien als het stabiele anker van de financiële wereld. Maar dat vertrouwen stond zodanig onder druk, dat dit anker dreigde los te slaan. In het verleden zagen we voorbeelden van regeringsleiders die niet naar Mr. Market luisterden. Denk aan de renteverlagingen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, of het minibudget van voormalig Brits premier Liz Truss. Beiden moesten bakzeil halen. Het zijn historische monumenten van dom economisch beleid geworden. In de media werden al de eerste vergelijkingen met de jaren dertig gemaakt. Ook toen werden handelsheffingen opgelegd. Maar er is een groot verschil. De Amerikaanse president Herbert Hoover creëerde de crisis niet, hij reageerde fout op de situatie. Trump erfde juist een hele goede economie van zijn voorganger Joe Biden en dreigde die eigenhandig om zeep te helpen. Toch is er wel permanente schade aangericht. De extreem hoge heffingen voor Chinese importen staan nog steeds. Dat worden hele dure iPhones. En ook de overige tarieven van 10% voor de rest van de wereld zijn niet weg. Het dieptepunt van de markt is vaak het punt waarop beleggers hun laatste hoop verliezen, het beruchte ‘kotsmoment’. Kapitein Trump veroorzaakte zoveel deining dat veel veel beleggers al kotsend over de reling. hingen. Die fase is voorbij, maar bedenk dat de Amerikaanse economie wel permanente averij heeft opgelopen. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

ABN-Amro is dit jaar met een winst van maar liefst 30% tot nu toe het best presterende aandeel in de AEX. Geen uitzondering, want de hele Europese bankenindex staat in het zonnetje. Die aandelen zijn gemiddeld met 24% gestegen. Vorig jaar sprak ik een bekende beleggingsstrateeg van een grote Amerikaanse zakenbank die mij vertelde dat je maar beter van Europese banken af kon blijven. Dat bleek achteraf niet zo’n goed advies. Maar in plaats van iemand af te branden omdat zijn advies niet is uitgekomen, is het slimmer om naar de analyse achter dit advies te kijken. Zijn voornaamste argument was dat het slecht ging met de Europese economie. De belangrijkste economische motor, Duitsland, was aan het haperen. En heel Europa kampte met structurele problemen. Dat is nog steeds zo. De economie is een cruciale factor voor bankenwinsten. In een recessie gaan er relatief veel klanten failliet en blijven de banken achter met een flink verlies. Maar nu Duitsland de schuldenrem eraf heeft gehaald, zijn de verwachtingen voor Europa een stuk positiever geworden. Of dat optimisme ook bewaarheid wordt, daar heb ik mijn twijfels over. Voorlopig is er vooral sprake van goede wil. Dat is een belangrijke basisvoorwaarde om dingen te veranderen, maar met alleen goede wil kom je er niet. Daarnaast heeft de ECB de korte rente verlaagd en is de lange rente juist gestegen door die Duitse schuldenremdiscussie. In een dergelijke renteomgeving is het voor banken wat makkelijker om een goede rentemarge te maken. Niet dat er wat mis is met die marge. Banken hebben in de afgelopen jaren geleerd dat ze eenvoudig een belachelijk lage rente kunnen bieden op hun spaarrekeningen. U als klant loopt toch niet weg. Bij ABN Amro kwam er nog een extra factor bij: de Nederlandse overheid wilde vorig jaar een deel van haar aandelenbelang verkopen. Beleggers toonden weinig interesse. Daarom moesten de stukken in de openbare markt verkocht worden. Nu deze druk is weggevallen, schiet de koers omhoog. Leuk zo’n analyse achteraf, maar als belegger hoor je dat liever vooraf. Maar dan zou ik u aandelentips geven. Dat doe ik niet en dat mag ik niet. Sommige bezoekers van sociale media zullen zeggen: ‘En dat bombardement aan advertenties wat ik te zien krijg op Instagram, Facebook en andere sociale media dan?’ Hoewel mijn foto en naam erbij staat kan ik u zeggen: dat ben ik niet. Dit zijn oplichters die u naar een WhatsApp-groep proberen te lokken. Hun doel is u over te halen om aandelen in kleine, illiquide bedrijven te kopen. Als iedereen daarin zit, dumpen zij hun aandelen en blijft u achter met een groot koersverlies en waardeloze aandelen. Dus als u tips krijgt, zelfs als u denkt dat ze van mij zijn, blijf kritisch en vergeet niet om zelf na te denken. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op lange termijn worden koersen bepaald door de winsten van de bedrijven waarin u belegt. Soms lopen koersen een beetje achter op de winstontwikkeling, vooral wanneer beleggers somber zijn, of als de rente hoog is. Op andere momenten lopen de koersen vooruit op de winsten. Zoals ten tijde van corona, toen beleggers dachten dat door alle monetair en fiscale steun de economie en de winsten wel zouden herstellen. Dat hadden ze goed gezien. Het doet me denken aan beursgoeroe Josef Lakonishok, die stelde dat de beurs en de economie als een hondje zijn dat wordt uitgelaten door zijn baas. Soms loopt de hond vooruit, soms loopt hij achterop, maar hij blijft in de buurt. Momenteel lopen de koersen ook weer wat vooruit. Dat komt met name door het geloof in kunstmatige intelligentie (AI). In de verwachting dat dit de efficiëntie en dus de winsten zal verhogen. Op korte termijn worden koersen vooral bepaald door vraag en aanbod. Er zijn verschillende groepen beleggers die allemaal een eigen strategie hebben en een ander denkvermogen en ervaring. De memehype uit 2021 liet zien dat de groep met particuliere beleggers groter en agressiever kan zijn dan grote hedgefondsen. Deze laatste groep beleggers zat vooral short in aandelen zoals AMC, GameStop, Bed Bath & Beyond en Koss. Door de gestegen koersen moesten de hedgefondsen met de staart tussen de benen hun verlies nemen. Vier jaar later kunnen we constateren dat de koersen van deze aandelen in de meeste gevallen zijn teruggevallen naar de fundamentele waarde. Ergo: dicht bij nul. Particuliere beleggers laten een opmerkelijke veerkracht zien. Ze zijn weliswaar somber volgens een enquête van de American Association of Individual Investors, toch kopen ze bij deze koersdip aandelen bij. Het is als Pavlovs hondje dat leerde dat het bij het luiden van een bel te eten kreeg. Zodra hij die hoorde, ging hij kwijlen. Sinds de coronacrisis weten deze beleggers dat er altijd weer herstel komt. Dus kopen ze bij iedere dip weer bij, kwijlend in afwachting van het koersherstel. Dit jaar staken ze maar liefst $67 mrd in de markt. Op korte termijn krijgen ze hulp van Amerikaanse pensioenfondsen. Die moeten, nu het kwartaaleinde nadert en aandelen het slecht hebben gedaan, aandelen bijkopen om het gewicht daarvan in hun portefeuille weer op peil te brengen. UBS berekende dat ze de komende dagen voor ongeveer $85 mrd moeten kopen. Als iedereen koopt, gaan de koersen omhoog. Op korte termijn tenminste. Bedenk dat dipkopen de afgelopen jaren wel heeft gewerkt, maar dat dat niet altijd zo zal zijn. Wie een beetje zijn beursgeschiedenis kent, weet dat er lange periodes met dalende koersen kunnen zijn. Dus wees geen kwijlende hond en blijf baas over je eigen beleggingsstrategie. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europa heeft een shocktherapie ondergaan. Sinds de verkiezing van de Amerikaanse president Donald Trump is de geopolitieke bewustwording enorm gedraaid. We dachten dat Trump 2.0 Trump 1.0 in het kwadraat zou zijn. Het blijkt zelfs erger. De westerse wereld weet nu dat deze goede vriend, die altijd voor de defensie zorgde, niet meer te vertrouwen is. Intussen worstelen beleggers met de vraag of investeren in defensieaandelen moreel verantwoord is. Slechts een paar jaar terug was er een grote bank waar je niet meer in defensieaandelen mocht beleggen. Zelfs pensioenfondsen overwegen in wapentuig te investeren. Maar ik laat in deze column het principiële vraagstuk voor wat het is en kijk puur naar de beleggingsaspecten. Omdat er enorme bedragen naar Europese defensiebedrijven gaan, stijgen vooral de aandelen daarvan. In de VS zien we eerder het tegenovergestelde koersbeeld. In de afgelopen weken werd pijnlijk duidelijk dat potentiële klanten de betrouwbaarheid van Amerikaanse defensiebedrijven betwijfelen. Logisch. Want stel, je hebt net een peperdure straaljager gekocht en op het moment suprême zegt de Amerikaanse regering dat ze het geen goed idee vindt dat je hem ook echt gebruikt en je krijgt de nieuwe software-update dus niet. Dan zit je met onbruikbaar defensiematerieel, net als je het nodig hebt. Het is wellicht een zwart-witbeeld van de werkelijkheid, maar het geeft aan dat er veel veranderd is in ons wereldbeeld. Vorige week kwam WisdomTree met een nieuw indexfonds dat alleen in Europese defensiebedrijven belegt. Er zitten vooral bekende namen in het mandje, zoals Rheinmetall, Leonardo, Saab, BAE Systems en Thales. De koers van deze vijf aandelen is sinds de Oekraïneoorlog al ver-zeven-voudigd. Rheinmetall spant de kroon, met een stijging van maar liefst 1625%. De introductie van thema-indexfondsen na een sterke koersontwikkeling is vaak een teken dat een hype zijn top nadert. We zagen het eerder met bijvoorbeeld duurzame energie en cannabis. Dat liep niet goed af. Daarnaast komt Rheinmetall waarschijnlijk in de Euro Stoxx 50. Kering, bekend van de Gucci-tasjes, moet dan zijn plaats afstaan. Luxetasjes inruilen voor bommen en granaten, een teken van de tijd. Ook rollen analisten van grote zakenbanken over elkaar heen om hun koersdoel te verhogen. Morgan Stanley verhoogde deze week het koersdoel voor Rheinmetall van €1300 naar €2000. Een klassiek voorbeeld van oververhitting. De hogere Europese defensie-uitgaven zijn geen kortstondige hype – de shocktherapie van de Amerikaanse regering heeft goed gewerkt. Maar je weet nooit waar de beleggershype piekt. Een belegger kan beter het hoofd koel houden als de koersen al zijn geëxplodeerd (vergeef me de woordgrap). Dat zouden politici ook moeten doen. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Beleggers zijn geschokt omdat Donald Trump lijkt te doen wat hij tijdens zijn verkiezingscampagne heeft beloofd: importheffingen invoeren. Men dacht dat het slechts een onderhandelingstactiek was, maar dat blijkt niet het geval, ook al hebben sommige van die uitspraken over heffingen een houdbaarheidsdatum van een paar uur. Ook hadden beleggers gedacht dat er een soort Trump-put zou zijn; als de beurzen hard zouden dalen zou hij maatregelen nemen om die daling te keren. Immers, hij ziet de aandelenindex als een populariteitsmeter. Van deze verwachtingen is nog niets uitgekomen. Nu de koersen scherp dalen is de Amerikaanse president opvallend stil. De S&P 500 is dit jaar met 5% gedaald. Voor Europese beleggers komt daar een verlies van de dollar van eveneens 5% bovenop. Het gebeurt niet vaak dat zij tegelijkertijd dalen, en zo fors. Die lagere dollar is niet het gevolg van een plotseling wantrouwen in de Amerikaanse munt. De oorzaak is simpelweg de sterke beweging van het renteverschil: in de VS daalt de rente omdat beleggers vrezen voor een recessie, in Europa gaat hij omhoog omdat Duitsland flink meer schulden aangaat. Hoe lager de Amerikaanse rente, hoe onaantrekkelijker de dollar. Ondertussen zijn de Europese beurzen juist met 10% gestegen. Terwijl slechts een paar maanden geleden iedereen het over het Amerikaanse exceptionalisme had, de overtuiging dat de VS structureel beter presteren dan de rest van de wereld. Raar, maar na een 10% koersdaling hoor je daar niemand meer over. Al is niet alles de schuld van Donald Trump. Als we kijken waarom de Amerikaanse beurzen zo hard zijn gedaald, dan blijkt dat dat vooral door de Magnificent 7-aandelen; die zijn dit jaar 14% kwijt. Dat heeft vooral te maken met het DeepSeek-moment. De lancering van dat Chinese AI-model zorgde voor de nodige beroering. Daarnaast is alleen het dramatische koersverlies van Tesla al goed voor een 1% lagere S&P 500. Logisch, er is een anti-Musk-houding ontstaan. Op sociale media gaan beelden van bekladde en beschadigde Tesla’s viraal. Of je nu pro- of juist anti-Musk bent, niemand wil een auto kopen die een mogelijk doelwit van vandalisme is. Ondertussen noteren de overige 493 niet-zo-Magnificent-aandelen vrijwel onveranderd. De grote vraag is: wat nu? Het sentiment onder particuliere beleggers is erg somber. Historisch gezien zijn dat vaak de momenten dat er een korte termijn koersherstel plaatsvindt. Voor de langere termijn moet u zich afvragen, is dit het begin van een bearmarkt? Uit recente analyses van Bridgewater bleek dat het overrendement van aandelen ten opzichte van cash nog nooit zo hoog is geweest als over de afgelopen vijftien jaar. Ergo, veel beter kan het niet worden. In de waanzin van alledag kan de langetermijnbeleger dit soort signalen beter serieus nemen. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ik ken beleggers die iedere ochtend zenuwachtig hun telefoon openen om te kijken welke stroom decreten, beleidsmaatregelen en luchtballonnetjes nu weer uit de Verenigde Staten is gekomen. Dat geeft een onzeker gevoel, en als beleggers ergens niet van houden, dan is het onzekerheid. Dat zie je ook terug in de VS zelf. Bedrijven worden voorzichtig met hun investeringen. Als ondernemer heb je immers geen idee welke kant het opgaat. In de laatste enquête onder kleine ondernemers bleek dat de onzekerheid een nieuwe piek heeft bereikt. Terwijl zij over het algemeen erg pro Trump zijn. Die terughoudendheid zien we ook bij grotere ondernemingen. Zo maakt de defensie-industrie zich zorgen over de voorgestelde kostenbesparingen in het defensiebudget. Ook de Amerikanen zelf worden onzekerder. Het consumentenvertrouwen in de VS is de afgelopen maanden gekelderd. Je zult een gemiddelde ambtenaar zijn, dan krijg je een mail van ene meneer Musk en mag je uitleggen wat je afgelopen week hebt gedaan. Zo niet, dan word je ontslagen. Die ambtenaren zullen wel wat voorzichtiger worden met hun uitgaven. Ook ex-studenten worden onzeker. Ze moeten hun studielening nu echt afbetalen, anders gaat hun credit score – een essentieel onderdeel in het financiële leven van een Amerikaan – eraan. De werkloosheidsaanvragen nemen toe. Daarbovenop komen nog eens de importheffingen op Canadese en Mexicaanse producten, wat op korte termijn de inflatie zal aanjagen. Veel voeding en energie komt immers uit die twee landen en juist die productcategorieën zijn erg zichtbaar voor de consument. Omdat onzekerheid slechts een gevoel is en veel van die enquêtes erg politiek gekleurd zijn, moet je er wel mee oppassen. Wellicht is het beter om naar de harde cijfers te kijken, al is ook dan het beeld niet anders. Vorige week daalden de consumentenuitgaven, voor het eerst sinds maart 2023. Bijzonder, want de inkomsten van de consument stegen juist. Je zag het ook terug in de tegenvallende omzetten en vooruitzichten van retailer Walmart. Consumentenuitgaven zijn goed voor bijna 70% van de Amerikaanse economie en dus cruciaal. Maar bedenk wel dat bijna de helft ervan wordt gedaan door de 10% van de bevolking die het meest verdient. Hoewel die zo te zien niet bij Walmart kopen. Het is duidelijk, onzekere bedrijven investeren niet, onzekere consumenten consumeren niet. Voor een land dat zo sterk leunt op consumentenuitgaven, kan dat een flinke tik geven. Onzekerheid is zand in de motor van de economie. En iemand in de Oval Office is lustig met zand aan het strooien. Het is te hopen dat de schade aan de Amerikaanse economische motor niet permanent is. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nancy McKinstry stapt op bij Wolters Kluwer. Ze is in veel opzichten opmerkelijk. Als eerste is ze een van de langstzittende ceo’s. Als tweede is ze vrouw. Als derde is ze Amerikaanse. En als vierde werkt ze gewoon door tot aan haar pensioenleeftijd. Als ze de deur achter haar dicht doet, is ze 67 jaar. Bij McKinstry zie je goed het verschil tussen een vrouwelijke en een mannelijke ceo, een positie waarbij je toch bovenop de apenrots zit. Zit je er al wat langer en het gaat goed, zoals bij Wolters Kluwer, dan heeft de gemiddelde mannelijke ceo op een gegeven moment het idee dat hij door God zelf gezonden is, wat kan leiden tot onverantwoord risicogedrag. Daar zijn genoeg voorbeelden van in het verleden. Vrouwelijke ceo’s hebben daar minder last van. Voordat u uw commentaar geeft, twee opmerkingen: ja, het is mijn mening en geen feit. En ja, ik generaliseer. Het fijne aan McKinstry is dat ze als een Steady Eddy leverde. Vooral in de afgelopen tien jaar was er jaar na jaar een mooie winstgroei. Als het een beetje tegenzat, dan was het 7%, en met wind mee soms dik boven de 20%. Over haar hele ambtsperiode is de winst van Wolters verviervoudigd. Ter vergelijking: die van de AEX-bedrijven steeg in diezelfde periode met 140%. Het niet zo fijne aan McKinstry is dat ze een belachelijk salaris naar binnen harkte. Sinds haar aantreden ontving ze een dikke negen cijfers voor de komma, plus bonussen. Haar salaris was op een gegeven moment zelfs in een percentage van de totale winst uit te drukken. Ze had ieder jaar een hoge plek in de top tien van De Volkskrant van hoogst betaalde ceo’s. In de laatste uitgave stond ze op plaats zeven, met een inkomen van €15,6 mln. Ik ben een aantal keer naar de jaarvergadering van Wolters Kluwer geweest. Daar heb ik tegen deze belachelijke beloning gestemd. Dergelijke bedragen geven scheve gezichten in bestuurskamers. Andere ceo’s willen dan ook dat soort salarissen. Helaas was ik een roepende in de woestijn. De negatieve koersreactie na de aankondiging van haar vertrek geeft duidelijk aan dat beleggers het jammer vinden dat ze opstapt. De grootte van de reactie is misschien ook wel het besef dat het niet veel beter kan. De winstmarges staan op recordhoogte. Daarbovenop was de waardering van Wolters Kluwer nog nooit zo hoog als nu, zelfs hoger dan in de bubbeljaren van 2000. Je betaalt nu 31 maal de verwachte winst. Hoger dan de Magnificent 7-aandelen. McKinstry neemt afscheid op het hoogtepunt. Beleggers moeten maar eens goed nadenken of ze haar voorbeeld willen volgen. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We sparen ons helemaal suf. DNB meldde dat we gezamenlijk €600 mrd bij elkaar hebben gespaard. Sparen is een deugd, maar waarom zoveel? Dat is een goede vraag. Het levert immers niets op. In de afgelopen tien jaar lag de gemiddelde Nederlandse spaarrente maar liefst 2,7% onder de inflatie. Leuk dus, dat sparen, maar je kunt er ieder jaar 2,7% minder van kopen. Je spaart dus achteruit. Er zijn veel verklaringen voor dit fenomeen. De eerste is dat de cao-lonen in principe met de inflatie meestijgen. En stel, je hebt een eigen huis, dan veranderen je hypotheeklasten niet, maar je krijgt wel meer loon. Drie jaar geleden adviseerde ik iemand om een woning te kopen. Hij was een beetje terughoudend, vanwege een mogelijke daling van de huizenprijzen. Ik rekende even voor wat een vergelijkbare huur bij 2% inflatie per jaar zou worden: na dertig jaar zou een huur van €1400 naar €2500 zijn gegroeid. Terwijl bij koop zijn lening zou zijn afgelost. En nu blijkt na drie jaar dat de inflatie maar liefst 18% was. Zijn hypotheeklasten bleven hetzelfde, terwijl zijn salaris met de inflatie meesteeg. Dan hou je opeens iedere maand flink wat geld over. En dat verdwijnt vaak automatisch naar de spaarrekening. Een tweede factor is de onzekerheid. Consumenten zijn erg somber over de economie en hun eigen financiën. Al 66 maanden op rij is het consumentenvertrouwen negatief. Een record, volgens het CBS. Op zich is het vreemd, want de arbeidsmarkt is nog steeds uitstekend. Mogelijk speelt de onstabiele politieke situatie een flinke rol. Maar ook hoge geldontwaarding zorgt voor onzekerheid. Decennialang dachten we nooit meer hoge inflatie te krijgen. Dat perspectief is de afgelopen paar jaar wel veranderd. Een laatste verklaring is de fiscale behandeling. Spaargeld wordt volgens de Belastingdienst geacht 1,44% op te brengen. Beleggingen 5,88%. Zelfs als het saaie staatsobligaties zijn met 2% rente. Dat is vreemd. Als je extra risico loopt wil de staat een deel van de opbrengst. Maar als je verlies lijdt, betalen ze niet bij. Dat is onrechtvaardig. In risico/rendement-perspectief is sparen dus wellicht slimmer dan beleggen. In dat opzicht zou de voorgestelde ‘platte vermogensbelasting’ van ChristenUnie-kamerlid Pieter Grinwis een beter idee zijn, alleen al vanwege de uitvoerbaarheid. Dit zou een lang verwacht einde kunnen maken aan de box 3-soap. Het leuke aan al deze verklaringen is dat ze gebaseerd zijn op de gevoelens van consumenten. Het onderstreept eens te meer dat economie geen exacte, maar een sociale wetenschap is. Zelfs achteraf is het moeilijk om met 100% zekerheid te bewijzen dat je in economische zin gelijk of ongelijk had. Misschien maakt dat economie ook wel zo leuk. Of spreek ik nu alleen voor mezelf? Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.